Ciąża
OKRES ŻYCIA PŁODOWEGO DZIECKA JEST WAŻNY DLA KSZTAŁTOWANIA SIĘ I MINERALIZACJI ZĘBÓW DZIECKA.
- Przyszła mama powinna prowadzić higieniczny tryb życia i dobrze się odżywiać.
- Codzienne pożywienie powinno zawierać mleko i jego przetwory, mięso, ryby, grubo-ziarniste pieczywo, warzywa, owoce.
- Ograniczyć słodycze, gdyż przyczyniają się do słabszej budowy twardych tkanek zębów jej przyszłego dziecka i są podatniejsze na próchnicę.
- Niedożywienie podczas ciąży, uporczywe wymioty mogą również prowadzić do słabszej struktury zębów dziecka.
- Przebycie choroby wirusowej w ciąży, zwłaszcza w pierwszej połowie, może być przyczyną uszkodzenia zębów dziecka.
- Jeżeli podczas ciąży jest konieczność podania antybiotyków należy przemyśleć wybór, gdyż niektóre również uszkadzają zęby.
- Kobieta ciężarna powinna unikać napromieniania (zdjęć rentgenowskich),a lekarzowi, który chciałby jej takie badanie zlecić, powinna powiedzieć o ciąży.
- W ciąży należy szczególnie dbać o własne zęby i leczyć je jeśli są chore.
Niemowlę
DLA ZACHOWANIA ZDROWIA JAMY USTNEJ CZAS OD URODZENIA DO UKAZANIA SIĘ PIERWSZEGO ZĘBA JEST BARDZO ISTOTNY.
- W okresie bezzębnej jamy ustnej dziecka jego rodzice, a także pozostali członkowie rodziny powinni szczególnie dbać o swoje zęby oraz o higienę jamy ustnej. Próchnica jest bowiem choroba zakaźną. Nie wolno całować dziecka w usta, oblizywać smoczka przed podaniem go dziecku, próbować temperatury pokarmu na łyżeczce, którą dziecko za chwilę będzie jadło, aby nie zakazić jego jamy ustnej swoimi bakteriami.
- Aby zapobiec wadzie zgryzu,dziecko powinno być układane do snu, tak aby jego głowa znajdowała się nieco wyżej niż tułów. Gdy dziecko ułożone jest prawidłowo jego usta stykaja się i oddycha ono przez nos.
- Jeżeli dziecko jest karmione sztucznie należy stosować smoczki o krótkim uchwycie w kształcie brodawki, przechodzace w baniaste rozszerzenie odpowiadające kształtowi piersi.
- Zaleca się, aby nie przyzwyczajać dziecka do pustych smoczków, stosowanych w celu uspokojenia, a w żadnym wypadku tzw. słodkich smoczków (z cukrem, miodem), które są przyczyną próchnicy wczesnej o gwałtownym przebiegu, prowa dzącej w krótkim czasie do utraty zębów.
Przedszkolak
- Dlaczego należy dbać o zęby mleczne:
- ułatwiają żucie i rozdrabnianie pokarmów;
- zapewniają miejsce dla zębów stałych;
- w obecności mleczaków z próchnicą zęby stałe szybciej jej ulegają;
- usunięcie mleczaków z powodu próchnicy może doprowadzić do zaburzeń w rozwoju szczęki, żuchwy i zawiązków zębów stałych.
- Jak dbać o zęby mleczne:
- ograniczyć cukier i miód, powinny dominować mleko i jego przetwory,mięso,ryby owoce i jarzyny;
- zachować przerwy między posiłkami;
- słodycze nie powinny być w zasięgu ręki dziecka, należy ograniczyć ich podawanie;
- konsystencja pokarmów powinna być miękka ale nie papkowata, ułatwia to samooczyszczanie;
- dzieci przedszkolne powinny szczotkować zęby 2 x dziennie najlepiej pastą z fluorem. Czynność ta powinna być nadzorowana przez dorosłych;
- po spożyciu owoców i soków owocowych należy intensywnie przepłukać jamę ustną wodą;
- szkodliwe nawyki jak oddychanie przez usta, wypychanie języka, ssanie wargi, policzka, obgryzanie paznokci mogą prowadzić do wad zgryzu. Należy dziecko od nich odzwyczajać;
- co 3 miesiące należy kontrolować stan uzębienia u stomatologa, by wychwycić małe ubytki. Kiedy próchnica jest bardzo głęboka często nie można uratować zęba;
- by wzmocnić szkliwo, w gabinecie stomatologicznym można stosować zabiegi z użyciem fluoru;
- próchnicy zapobiega też uszczelnianie bruzd i szczelin w trzonowcach. Najkorzystniej jest to zrobić jak najwcześniej po wyrżnięciu zębów.
Szkolniak
- Okres od 5-6 do 12 roku życia to okres uzębienia mieszanego, czyli jeszcze mlecznego i już pojawiających się zębów stałych.
- Czy zęby stałe będą bez próchnicy zależy od rodziców, opiekunów i od tego jak samo dziecko dba o zęby.
- Świeżo wyrżnięty ząb jest nieodporny na działanie wielu czynników wywołujących próchnicę.
- Jeżeli taki ząb znajdzie w jamie ustnej korzystne warunki do mineralizacji szkliwa i zębiny nie ulegnie próchnicy.
- Korzystne warunki w jamie ustnej to:
- uzębienie mleczne bez próchnicy;
- ograniczenie cukrów w diecie;
- zachowana przerwa między posiłkami pozwalająca ślinie rozcieńczyć i zobojętnić tworzące się w jamie ustnej kwasy;
- po spożyciu owoców i soków owocowych energiczne płukanie jamy ustnej wodą likwidujące kwasy odwapniające szkliwo;
- czyszczenie zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem, a powierzchnie styczne zębów nićmi dentystycznymi.
- Dobre efekty profilaktyczne daje uszczelnianie bruzd nowych zębów lakami.
- Profilaktyka próchnicy w okresie uzębienia mieszanego, ze względu na pojawiające się coraz to nowe grupy zębów, jest szczególnie ważna dla uzębienia stałego, a jej efekty będą widoczne w przyszłości.